Do więzienia za złamanie NDA?

NDA (non-disclosure agreement) albo umowa o zachowaniu poufności to umowa, na której podstawie jedna ze stron zobowiązuje się zachować w tajemnicy informacje pozyskane od drugiej strony. Tego typu kontrakt jest na tyle często stosowany w obrocie, że nierzadko podchodzimy do niego w sposób bez refleksyjny. Tymczasem za naruszenie zobowiązań wynikających z NDA mogą grozić istotne sankcje.

Co to jest NDA?

NDA to umowa, na podstawie której jedna ze stron zobowiązuje się zachować w tajemnicy informacje pozyskane od drugiej strony. NDA może działać również dwukierunkowo i chronić tajemnice obydwu stron. Umowy o zachowaniu poufności zawiera się z różnych powodów. Podstawowym celem jest uświadomienie, że przekazywane informacje mają charakter poufny i ustalenie zasad obchodzenia się z nimi. Nie bez znaczenia jest również wprowadzenie mechanizmów zabezpieczających, na wypadek naruszenia poufności.

Czy za złamanie NDA można trafić do więzienia?

Warto pamiętać, że polskie przepisy prawa konstytuują karnoprawną ochronę tajemnicy. Artykuł 266 § 1 Kodeksu karnego przewiduje przestępstwo polegające na ujawnieniu lub wykorzystaniu informacji wbrew przyjętemu na siebie zobowiązaniu. Przestępstwo zagrożone jest karą grzywny, ograniczenia wolności lub nawet pozbawienia wolności do 2 lat. Zobowiązanie do zachowania tajemnicy, o którym mowa w tym przepisie może wynikać właśnie z umowy o zachowaniu poufności. Ściganie przestępstwa naruszenia tajemnicy następuje na wniosek pokrzywdzonego.

Środki ochrony cywilnej na wypadek NDA

Pokrzywdzony naruszeniem zastrzeżonej tajemnicy może domagać się także ochrony na gruncie cywilnym. Podstawą dla takich działań jest ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Dopuszczalne jest wniesienie pozwu o zaniechanie niedozwolonych działań i usunięcie ich skutków. W tym zakresie pokrzywdzony może domagać się opublikowania oświadczenia odpowiedniej treści i formie (tzw. przeprosin), które mogą zadziałać niszcząco na renomę podmiotu naruszającego. Można także dochodzić naprawienia wyrządzonej przez naruszenie szkody lub wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści.

Światowe standardy?

W przypadku zawierania NDA w umowach transgranicznych warto pamiętać, że ochrona tajemnicy przedsiębiorstwa nie jest jednolita na świecie. Różnice mogą dotyczyć zarówno charakteru odpowiedzialności (np. cywilnej bądź karnej) jak i łatwości dochodzenia roszczeń. Niebagatelne znaczenie mają również możliwości egzekwowania wyroków wydanych przez sądy jednego państwa w drugim państwie. Nierzadko przy tego typu kontraktach stosowane są klauzule arbitrażowe, co dodatkowo komplikuje sprawę.

W każdym jednak wypadku warto mieć świadomość, że podpisanie umowy o zachowaniu poufności niesie za sobą pewne konsekwencje. W niektórych przypadkach naruszenie przyjętego na siebie obowiązku utrzymania tajemnicy może skończyć się nawet represjami karnymi.