Jednolity Plik Kontrolny – czy jest się czego obawiać?

Każdy przedsiębiorca już niebawem zmierzy się z  obowiązkiem przesyłania urzędowi skarbowemu szczegółowych danych dotyczących prowadzonej działalności. Nowy obowiązek wpłynie również na zwiększenie skuteczności wykrywania ewentualnych nieprawidłowości. Organy będą dysponowały danymi pozwalającymi na sprawne przeprowadzenie kontroli krzyżowych.

Od 1 lipca 2016r. w Ordynacji podatkowej obowiązywać będzie regulacja dotycząca obowiązku udzielania informacji podatkowej.

Obowiązek przekazywania danych bez wezwania organu podatkowego
W przypadku prowadzenia ksiąg podatkowych przy użyciu programów komputerowych, pojawia się obowiązek, bez wezwania organu podatkowego, do przekazywania, za pomocą środków komunikacji elektronicznej, ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych informacji o prowadzonej ewidencji.

Przez ewidencje należy rozumieć ewidencję VAT. Dodatkowo wskazuje się, że ewidencja ta winna być prowadzona w postaci elektronicznej odpowiadającej strukturze logicznej. Natomiast zgodnie z treścią art. 193a § 2 struktura logiczna postaci elektronicznej ksiąg podatkowych oraz dowodów księgowych, z uwzględnieniem możliwości wytworzenia jej z programów informatycznych używanych powszechnie przez przedsiębiorców oraz automatycznej analizy danych, jest dostępna w BIP na stronie podmiotowej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych.

Na powyższej stronie znajduje się 7 struktur logicznych:
a) ksiąg rachunkowych
b) wyciągów bankowych
c) magazynu
d) ewidencji zakupu i sprzedaży VAT
e) faktur VAT
f) podatkowej księgi przychodów i rozchodów
g) ewidencji przychodów

Przekazywanie danych obejmować będzie okresy miesięczne, a samo przekazanie następować będzie w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, wskazując miesiąc, którego ta informacja dotyczy.

Obowiązek tworzenia jednolitych plików kontrolnych dotyczy tylko i wyłącznie tych ksiąg podatkowych oraz dowodów księgowych, których organy podatkowe mogą żądać od podatników. Zatem przedsiębiorcy nie muszą się obawiać, że winni tworzyć jednolite pliki kontrolne dotyczące ksiąg, których nie mają obowiązku prowadzić.

Na żądanie organu
W przypadku prowadzenia ksiąg podatkowych przy użyciu programów komputerowych, organ podatkowy może żądać przekazania całości lub części tych ksiąg oraz dowodów księgowych za pomocą środków komunikacji elektronicznej lub na informatycznych nośnikach danych, w postaci elektronicznej odpowiadającej strukturze logicznej, wskazując rodzaj ksiąg podatkowych oraz okres, którego dotyczą.

Od kiedy i kogo dotyczyć będzie nowy obowiązek
Zarówno w przypadku comiesięcznego przekazywania danych, jak również w przypadku przekazania na skutek żądania organu – dane w formie JPK będą przekazywane wyłącznie przez podatników, płatników oraz inkasentów prowadzących księgi podatkowe przy użyciu programów komputerowych.

Nowelizacja zakłada, że podatnicy prowadzący księgi podatkowe przy użyciu programów komputerowych mają obowiązek cyklicznie, co miesiąc, przekazywać bez wezwania organu, dane z ewidencji VAT (duzi przedsiębiorcy od 1 lipca 2016 r., mali i średni przedsiębiorcy od 1 stycznia 2017 r., a mikroprzedsiębiorcy od 1 stycznia 2018 r.). Dodatkowo ustawa zakłada obowiązek prowadzenia ewidencji VAT w formie elektronicznej przy użyciu programów komputerowych (od dnia 1 stycznia 2018 r.). Wątpliwość budzić może odpowiedniość vacatio legis wprowadzanych rozwiązań.

Lewiatan wyraża sprzeciw
Pismem z dnia 16 maja 2016 r. Konfederacja Lewiatan wyraża zastrzeżenia, w ramach których wskazuje, że obowiązek do przekazywania, za pomocą środków komunikacji elektronicznej, informacji o prowadzonej ewidencji na potrzeby podatku VAT bez wezwania organu podatkowego powinien dotyczyć okresów, w jakich podatnicy rozliczają podatek VAT. Zatem, jeżeli podatnik wybrał kwartalne rozliczanie, to właśnie za taki okres winien przekazać ewidencję VAT. Powyższe wynika z faktu, że w sytuacji, gdy podatnik rozlicza się kwartalnie , to przesłany w lutym za styczeń JPK-VAT nie będzie stanowić wartości dla administracji podatkowej, bowiem podatnik wpłaca podatek VAT w formie zaliczek w wysokości 1/3 należnego podatku za czwarty kwartał poprzedniego roku. Nie bez znaczenia pozostaje również możliwość dokonania przez podatnika korekty w następnym miesiącu. W związku z powyższym Konfederacja Lewiatan zaproponowała dodanie w ramach art. 82 § 1b Ordynacji podatkowej zdania, z którego wynikać będzie obowiązek przekazywania stosownych danych za okresy i w terminach, w których składają deklaracje podatkowe w podatku od towarów i usług.

Skutki
Dotychczas organy dopiero na skutek wszczęcia kontroli lub czynności sprawdzających uzyskiwały dane dotyczące działalności podatnika. Teraz to przedsiębiorca zadba o dostarczanie wskazanych danych, które następnie będą mogły być automatycznie przeanalizowane. Niestety, w konsekwencji powyższego każdy z przedsiębiorców będzie musiał również dostosować swój dotychczasowy system do wchodzących zmian.