Zamierzasz rozwiązać spółkę cywilną? Dowiedz się co zrobić z pozostałymi towarami.

W sytuacji, gdy podatnik VAT podejmuje decyzję o likwidacji działalności powinien uwzględnić konieczność opodatkowania podatkiem VAT towarów pozostałych po działalności. Dotyczy to wszystkich spółek cywilnych lub handlowych niemających osobowości prawnej (m.in spółka jawna, partnerska czy komandytowa).

Opodatkowaniu podatkiem VAT w takiej sytuacji podlegają:

  • towary własnej produkcji
  • towary, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy towarów,

jeżeli w stosunku do nich podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Aby zweryfikować, czy wskazany podmiot dokonał opodatkowania towarów, koniecznym jest, by sporządził spis z natury na dzień odpowiednio rozwiązania spółki lub zaprzestania wykonywania czynności opodatkowanych. Tak sporządzony spis z natury należy dołączyć do zeznania podatkowego obejmującego okres rozwiązania spółki. Nie ma tutaj szczególnego wzoru, ale z całą pewnością poza wskazaniem towarów podlegających opodatkowaniu, powinniśmy podać również podstawowe dane dotyczące podstawy opodatkowania i podatku należnego – tylko skąd wiedzieć ile wyniesie?

Podstawę opodatkowania stanowi wartość towarów podlegających spisowi z natury, którą należy ustalić, uwzględniając cenę nabycia towarów lub towarów podobnych, a gdy nie ma ceny nabycia – należy uwzględnić koszt wytworzenia. Zarówno cena nabycia, jak i koszt wytworzenia winien być analizowany z chwili dostawy tych towarów. W tym miejscu znów pojawiają się koncepcje, słusznie wskazujące że może zaistnieć sytuacja, w której nie nastąpi w ogóle dostawa towarów, np. dotyczy to towarów własnej produkcji podatnika i jak wówczas ustalić cenę nabycia czy koszt wytworzenia, na który moment? W komentarzu A. Bartosiewicza wyczytać możemy, że należy się wówczas posiłkować chwilą zakończenia procesu produkcji towaru przez tego podatnika.

Kiedy jesteśmy zobowiązani zapłacić podatek VAT? Obowiązek podatkowy powstaje w dniu rozwiązania spółki lub zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu. Pojawia się jednak problem, co z podatnikiem, który przez co najmniej 10 miesięcy nie dokonuje już czynności podlegających opodatkowaniu? Kiedy wówczas powstaje obowiązek podatkowy? Ponownie posiłkując się komentarzem autorstwa A. Bartosiewicza, wskazać należy, że w przypadku, gdy podatnik nie dokonuje czynności podlegających opodatkowaniu, moment, w którym powstaje obowiązek podatkowy to 1-szy dzień miesiąca następującego po miesiącu, w którym upłynął termin 10-miesięczny. Jeśli ten sam podatnik nie zawiadomił naczelnika urzędu skarbowego o fakcie niewykonywania czynności opodatkowanych, obowiązek podatkowy powstaje wówczas, gdy podatnik ten winien dokonać takiego zawiadomienia. Wreszcie gdy „nasz nieszczęśnik” nie był zobowiązany do takiego zawiadomienia, moment powstania obowiązku to chwila, w której faktycznie zaprzestano wykonywania działalności gospodarczej (chyba, że termin co najmniej 10-miesięcznego niewykonywania czynności opodatkowanych nastąpi wcześniej).

Teraz czas na najważniejsze – tzn. zwolnienia. Tak, nawet w tym przypadku ustawodawca przewiduje pewne wyjątki. Wyróżniamy następujące zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT towarów pozostałych po likwidacji działalności:

  • podatnik, u którego wartość sprzedaży w poprzednik roku podatkowym nie przekroczyła łącznie 150 000 zł,
  • podatnik zwolniony podmiotowo, który rozpoczął wykonywania czynności opodatkowanych w ciągu roku podatkowego,
  • posiadacz osobowości prawnej, zaprzestający działalności na skutek likwidacji lub upadłości,
  • dostawa towarów objętych spisem, dokonana przez byłych wspólników spółki cywilnej lub handlowej nie mającej osobowości prawnej/przez osoby fizyczne wykonujące czynności podlegające opodatkowaniu, które to osoby zobowiązane są do zgłoszenia zaprzestania działalności oraz osoby fizyczne, które nie wykonywały czynności podlegających opodatkowaniu przez co najmniej 10 miesięcy. Zwolnienie to dotyczy okresu 12 miesięcy od dnia odpowiednio rozwiązania spółki lub zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu. Jednakże zwolnienie to ma zastosowanie pod warunkiem rozliczenia podatku od towarów objętych spisem z natury.

Na koniec zostawiłam najważniejszą informację – podatnik ma w takiej sytuacji prawo do zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym za okres kiedy był zarejestrowany jako podatnik VAT czynny.