Klauzula cash sweep
Cash sweep to instrument występujący w wielu systemach finansowania dłużnego. Klauzula cash sweep stanowi dodatkowe ograniczenie kredytobiorcy w korzystaniu z jego środków, a jednocześnie zapewnia kredytodawcy możliwość redukcji ryzyka kredytowego i okresu kredytowania przez nadpłacanie długu w bardziej korzystnych finansowo momentach. W dzisiejszym wpisie przyjrzymy się bliżej na czym cash sweep polega.
Klauzulę cash sweep możemy spotkać w jakimkolwiek dokumencie prawnym regulującym finansowanie dłużne. W związku z tym może ona wystąpić zarówno w umowie kredytowej, jak i w warunkach emisji obligacji. Zgodnie z klauzulą cash sweep, kredytobiorca ma obowiązek nadpłacać kredyt jeżeli w określonym momencie wystąpi u niego nadwyżka przepływów pieniężnych. Z założenia chodzi o to, żeby w przypadku wystąpienia korzystnej sytuacji finansowej dłużnika – nadwyżki nie zostały w całości przeznaczone na wypłaty dla inwestorów, tylko przynajmniej częściowo trafiły do kredytodawcy.
Podstawową kwestią, którą powinny regulować klauzule cash sweep jest kwestia sposobu obliczania nadwyżki przepływów pieniężnych (excessive cash). Zwykle nadwyżkę przepływów pieniężnych określa się zgodnie z poniższym wzorem:
A= B – C – D
Gdzie:
A = nadwyżka przepływów pieniężnych na określony dzień
B = poziom przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej na określony dzień
C = środki przeznaczone na wydatki finansowe
D = minimalny poziom środków przeznaczonych na działalność operacyjną
Spośród powyższych wskaźników z perspektywy kredytobiorcy należy położyć silny nacisk na negocjacje wskaźnika D, który określa bufor spółki tj. ile gotówki spółka powinna mieć w danym momencie dla bezpiecznego prowadzenia działalności. Przedstawiony wzór nie ma charakteru wyczerpującego i w zależności od sytuacji może również obejmować środki przeznaczone na dozwolone inwestycje.
Następną kwestią, na którą warto zwrócić uwagę przy klauzuli cash sweep jest poziom samego sweep’u. Nie zawsze bowiem całość obliczonej nadwyżki przepływów pieniężnych trzeba będzie przeznaczyć na przedwczesną spłatę długu. W zależności od rodzaju przedsięwzięcia możemy mówić także o cash sweep’ie na poziomie 30% lub 50%. Czasem stosowane są również progi zależne od poziomu nadwyżki – w zależności od tego, w które widełki nadwyżka się złapie, taka będzie wysokość cash sweep’u.
Niemniej ważny przy określaniu klauzuli cash sweep jest moment testowania nadwyżki przepływów pieniężnych. Testowanie czyli określania czy nadwyżka w ogóle wystąpiła może następować raz do roku, w oparciu o sprawozdanie finansowe, jak i również może mieć miejsce na koniec każdego kwartału, miesiąca, czy w skrajnych wypadkach nawet dnia roboczego. Przy negocjowaniu częstotliwości sweep’u należy mieć na uwadze sezonowość prowadzonej działalność. W branży, w której przychody nie są generowane systematycznie, cash sweep nie powinien występować w czasie, kiedy potrzebne jest zgromadzenie dodatkowych środków na poczet przyszłych wydatków. Podobnie częstotliwość cash sweep’u może okazać się uciążliwa z przyczyn czysto operacyjnych – każde tego typu testowanie wymaga sporządzania określonych dokumentów finansowych, które będą źródłem dla obliczenia kwoty. Nie zawsze bowiem generowanie takich dokumentów może odbywać się automatycznie.