Blokada konta w ramach STIR
Blokada konta w ramach STIR to potężny instrument w rękach fiskusa. Szef KAS może zarządzić blokadę rachunku bankowego na 72 godziny. Możliwe jest także przedłużenie blokady nawet na 3 miesiące
STIR co to jest?
STIR to System Teleinformatyczny Izby Rozliczeniowej. Jest to narzędzie umożliwiające przetwarzanie danych pozyskiwanych z instytucji bankowych i SKOK. Za jego pomocą Krajowa Administracja Skarbowa otrzymuje dostęp do szerokiego zakresu danych o transakcjach finansowych. KAS analizuje te dane pod kątem oceny ryzyka wystąpienia wyłudzenia skarbowego. Analizą zajmują się specjalne algorytmy. Niemniej jednak, nie znamy szczegółowych rozwiązań, natomiast wiemy, że KAS bierze pod uwagę kryteria ekonomiczne, geograficzne, przedmiotowe, behawioralne i powiązań. STIR jest wobec tego systemem filtrującym miliony transakcji finansowych pod kątem procederów przestępczych.
Blokada STIR
Szef Krajowej Administracji Skarbowej może zażądać blokady rachunku bankowego jeżeli wyniki analizy ryzyka wskazują, że konto może być wykorzystywane co celów związanych z wyłudzeniami skarbowymi. Blokada może dotyczyć tylko tzw. podmiotów kwalifikowanych. Zasadniczo chodzi o jednostki organizacyjne (przede wszystkim spółki) oraz osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą lub zarobkową. Fiskus prywatnych kont nie może zablokować.
Blokada następuje niezwłocznie po przekazaniu żądania do banku lub SKOK. Co ciekawsze, bank czy SKOS nie informuje właściciela rachunku o blokadzie. Taką informację pozyska dopiero jak złoży stosowny wniosek w swoim banku/SKOK’u, zapewne zaskoczony tym, że nie może dokonywać operacji na koncie.
Zasadniczo blokada ustanawiana jest na czas do 72 godzin. Możliwe jest jednak przedłużenie jeżeli zachodzi uzasadniona obawa, że właściciel nie zapłaci zobowiązania podatkowego o równowartości 10 000 euro. W takim wypadku Szef KAS może przedłużyć blokadę nawet o 3 miesiące.
W czasie trwania blokady Szef KAS może wyrażać ograniczać jej zakres. Możliwe jest tez wyrażenie zgody na wypłatę z rachunku wynagrodzenia za pracę bądź renty lub alimentów. Generalnie właściciel blokowane rachunku pozostaje w dużej mierze zdany na łaskę fiskusa, który kontroluje wypływ środków.
Broń atomowa
Blokada konta na okres nawet 3 miesięcy prawdopodobnie oznaczać będzie śmierć przedsiębiorstwa. Trudno sobie wyobrazić firmę, która mogłaby przez taki czas funkcjonować bez rachunku bankowego. Nieznane są kryteria typowania tego, kto znajdzie się na celowniku systemu STIR. Może się zdarzyć, że na liście podejrzanych trafią się osoby, które w niczym nie zawiniły. Stąd fiskus powinien korzystać z tego mechanizmu z dużą dozą ostrożności. Jest to potężna broń, która może wyrządzić tyleż samo szkody, co pożytku. Z oficjalnego komunikatu resortu finansów możemy wyczytać, że w 2021 r. zrealizowano 243 blokady STIR.