Rozwód a Fundacja Rodzinna: co warto wiedzieć, gdy życie rodzinne się komplikuje?

Jakie są skutki rozwodu dla małżeństwa objętego ustrojem wspólnoty małżeńskiej? Czy oprócz skutków w sferze osobistej, rozstanie może wpłynąć na opodatkowanie beneficjentów fundacji rodzinnej?

Fundacja rodzinna to wehikuł zyskujący coraz większą popularność i nie powinno to nikogo dziwić, bowiem jest to obecnie w mojej ocenie jeden z najlepszych sposobów na zabezpieczenie majątku pokoleń. Niestety kiedy dochodzi do rozwodu, fundacja rodzinna może napotkać wyzwania, o których warto pomyśleć wcześniej.

Kiedy miłość gaśnie, a pojawiają się pytania o pieniądze

Każdy, kto ma za sobą rozwód lub zna kogoś, kto przez to przeszedł, wie, jak skomplikowany i bolesny potrafi być ten proces. Niestety, kiedy w grę wchodzi fundacja rodzinna, sprawy mogą się jeszcze bardziej skomplikować. Możemy zastanawiać się: co stanie się z majątkiem w fundacji, jeśli pochodzi on z majątku wspólnego małżonków?

Rozwód może wymusić pytania, na które nikt wcześniej nie chciał znaleźć odpowiedzi. Czy środki, które trafiły do fundacji, należą do obojga małżonków? A może jeden z nich ma do nich większe prawa?

Zabezpieczenie fundacji na wypadek rozwodu

Mądrze zarządzana fundacja rodzinna powinna być przygotowana na różne scenariusze, w tym rozwód. Jednym ze sposobów na zabezpieczenie fundacji jest wyłączenie środków w niej zgromadzonych z majątku wspólnego małżonków. Jak to zrobić? Najprostszym sposobem jest podpisanie odpowiedniej umowy małżeńskiej, która jasno określi, co wchodzi w skład majątku wspólnego.

Kolejnym krokiem, o którym warto pomyśleć, jest ustalenie zasad zarządzania fundacją na wypadek rozwodu. Dzięki temu unikniemy niepotrzebnych sporów i zachowamy stabilność fundacji nawet w trudnych chwilach.

Kiedy małżonkowie są zwolnieni z PIT?

Na początku warto przypomnieć, że zgodnie z przepisami ustawy o PIT, jeśli fundatorami fundacji rodzinnej są małżonkowie, to wypłacane im świadczenia są zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT).

Jeśli mąż i żona wnieśli do fundacji równe udziały (50%), to całość wypłat, które otrzymują jako beneficjenci, jest zwolniona z PIT. W tej sytuacji, zgodnie z art. 21 ust. 49 ustawy o PIT, zwolnienie to dotyczy całej wypłacanej kwoty, co wynika z proporcji wniesionych wkładów.

Sytuacja zmienia się diametralnie, gdy małżonkowie decydują się na rozwód. Po rozstaniu, fundatorzy przestają być traktowani jako osoby z zerowej grupy podatkowej, co oznacza, że od wypłacanych im świadczeń fundacja będzie zobowiązana do potrącenia 15% PIT-u. Wynika to z faktu, że po rozwodzie małżonkowie nie są już uznawani za najbliższą rodzinę w sensie podatkowym.

Należy pamiętać, że po rozwodzie fundatorzy będą musieli uwzględnić nową proporcję przy określaniu wysokości PIT, który będą musieli zapłacić. Jeśli wcześniej mąż i żona wnieśli po 50% majątku, to teraz będą zobowiązani zapłacić 15% PIT od połowy wypłacanych im świadczeń. Warto również pamiętać, że przy wypłacie środków przekazanych przez fundatora, fundacja płaci 15% CIT.

Podsumowanie

Rozwód to trudna sytuacja, która może znacząco wpłynąć na funkcjonowanie fundacji rodzinnej i jej beneficjentów. Zmiany w zakresie opodatkowania po rozwodzie mogą wprowadzić dodatkowe koszty i komplikacje. Kluczowe jest zrozumienie tych aspektów i wcześniejsze przygotowanie się na możliwe skutki, aby zminimalizować obciążenia podatkowe i zapewnić stabilność finansową fundacji.

Autor: Krzysztof Pałka – konsultant podatkowy SZiP TAX