Kiedy wygasa mandat członka zarządu spółki z o.o. ?

Ustalenie, kiedy wygasa mandat członka zarządu spółki z o.o.  jest moim zdaniem sporym problemem praktycznym. Uważam, że przepisy dotyczące tej kwestii są jednymi z gorszych w całym KSH. Normy ustawy, która reguluje bieżące działanie przedsiębiorstw, powinny być na tyle jasne i konkretne, aby osoby nimi zarządzające były w stanie znaleźć ich właściwe zastosowanie bez armii prawników. Wydaje się, że ustalenie, kiedy prezesowi wygasa mandat nie powinno stanowić problemu…a stanowi.

Ustalenie, kiedy wygasa mandat członka zarządu spółki z o.o.  jest moim zdaniem sporym problemem praktycznym.

Uważam, że przepisy dotyczące tej kwestii są jednymi z gorszych w całym KSH. Normy ustawy, która reguluje bieżące działanie przedsiębiorstw, powinny być na tyle jasne i konkretne, aby osoby nimi zarządzające były w stanie znaleźć ich właściwe zastosowanie bez armii prawników.

Wydaje się, że ustalenie, kiedy prezesowi wygasa mandat nie powinno stanowić problemu…a stanowi. Istnieją co najmniej trzy różne koncepcje określające sposoby obliczania chwili wygaśnięcia mandatu, nie mówiąc o ich różnych wariacjach.

Przede wszystkim trudność wynika stąd, że prawo rozróżnia kadencję i mandat. Mandat to uprawnienie do sprawowania funkcji w organie spółki, a kadencja to okres, w jakim ta funkcja ma być sprawowana. Możliwa jest sytuacja, w której kadencja się skończyła, a mimo to mandat trwa – a wiec członek zarządu nadal może pełnić swą funkcję, a także sytuacja, w której kadencja co prawda jeszcze nie upłynęła, ale członek organu utracił mandat do sprawowania funkcji.

Najprostszymi przykładami, w których mimo trwania kadencji, mandat wygasa są śmierć członka zarządu, jego odwołanie lub rezygnacja. Okres, na który członek zarządu został  powołany jeszcze nie upłynął, ale na skutek określonych zdarzeń lub decyzji, utracił on legitymację do pełnienia funkcji.

Sprawa się komplikuje, gdy mandat wygasa na skutek upływu kadencji. Naturalne byłoby przyjęcie, iż z chwilą upływu kadencji, kończy się również mandat do sprawowania funkcji członka zarządu. Sytuację gmatwa jednak ten przepis przewidujący, że mandat członka zarządu wygasa z dniem odbycia zgromadzenia wspólników zatwierdzającego sprawozdanie finansowe za ostatni pełny rok obrotowy pełnienia funkcji członka zarządu.

Przyjmijmy, że prezes Zarządu został powołany na 3-letnią kadencję 22 lutego 2011 r., a Wiceprezes Zarządu również na 3 letnią kadencję, ale 15 sierpnia 2011 r. Nie ulega wątpliwości, że kadencja Prezesa upływa w dniu 22 lutego 2014 r., a Wiceprezesa 15 sierpnia 2014 r. Kiedy, jednak wygasa ich mandat? A więc kiedy, tak naprawdę przestają być członkami zarządu?

W mojej ocenie mandaty obydwu członków zarządu wygasają z dniem odbycia zgromadzenia wspólników zatwierdzającego sprawozdanie za 2013 r. Przyjmując, że zgromadzenie odbędzie się o czasie, a więc do końca czerwca, mandat Prezesa będzie trwał mimo upływu kadencji, a mandat Wiceprezesa wygaśnie mimo, że kadencja jeszcze nie upłynęła.

Praktykowanym rozwiązaniem jest odwoływanie członka zarządu z funkcji, jeszcze przed upływem kadencji i powoływanie go ponownie na nowa kadencję. A pragmatyczne rozwiązania są zwykle lepsze od najlepszej teorii.

Najlepiej oczywiście, jeśli kwestia ta zostanie uregulowana w umowie spółki, tak żeby nie było wątpliwości, kiedy mandat wygasa. O możliwych rozwiązaniach na ten temat, innym razem.