Tytuł przelewu wystarczy dla zmiany formy opodatkowania – orzeka NSA

Odpowiedni tytułu przelewu zaliczki na podatek dochodowy jest wystarczający dla zmiany formy opodatkowania – wskazuje Naczelny Sąd Administracyjny. Przepisy nie wskazują bowiem na czym polega wymóg pisemności oświadczenia wyborze formy.

Formy opodatkowania działalności gospodarczej

Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą mogą wybrać jeden z trzech sposobów opodatkowania. W grę wchodzi przede wszystkim opodatkowanie skalą podatkową (12 proc / 32 proc) albo podatkiem liniowym 19 proc. Możliwy jest również wybór opodatkowania ryczałtem, który wprawdzie naliczany jest od obrotu a nie od dochodu, ale jego stawki są bardzo zróżnicowane i często mogą być atrakcyjne.

Wybór opodatkowania nie wpływa tylko i wyłącznie na wysokość uiszczane podatku dochodowego. W zależności od wybranej formy, w inny sposób rozliczana jest składka zdrowotna. Dodatkowo, korzystanie z pewnych form opodatkowania zmienia ulgi podatkowe, na które można się powołać. Każda z trzech form opodatkowania może dawać zupełnie odmienny wynik, w zależności od rodzaju prowadzonej działalności i skali dochodów. W konsekwencji, wybór opodatkowania ma istotny wpływ na obciążenia publicznoprawne.

Wybór formy opodatkowania

Wyboru formy opodatkowania działalności gospodarczej osoby fizycznej zasadniczo dokonuje się z początkiem roku. Zgodnie z przepisami, oświadczenie w tym przedmiocie należy złożyć właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym został osiągnięty pierwszy przychód z tego tytułu w roku podatkowym, albo do końca roku podatkowego, jeżeli pierwszy taki przychód został osiągnięty w grudniu tego roku podatkowego. W większości przypadków oznacza to termin do 20 lutego danego roku.

Standardowym sposobem dokonywania takiego wyboru należy złożenie oświadczenia w formie podpisanego dokumentu na biurze podawczym Urzędu Skarbowego. Alternatywnym rozwiązaniem jest wykorzystanie elektronicznego formularza do zmiany danych firmy poprzez CEIDG. Jak jednak wynika z orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego – oświadczenie o wyborze formy opodatkowania można również złożyć w inny, nieco bardziej niekonwencjonalny sposób.

Wybór formy opodatkowania w tytule przelewu

W sprawie rozpatrywanej przez NSA (sygnatura II FSK 710/21) podatnik nie złożył żadnego specjalnego pisma o wyborze formy opodatkowania ani też nie skorzystał z formularza CEIDG. Niemniej konsekwentnie zaliczki na podatek dochodowy płacił przelewem zatytułowanym „zaliczki na podatek PIT-36L”. Sąd stanął przed koniecznością rozstrzygnięcia, czy taki tytuł przelewu jest wystarczający.

NSA orzekł na korzyść podatnika. Sąd przytoczył przepisy kodeksu cywilnego, które oświadczenie definiują jako każde zachowanie się tej osoby, które ujawnia jej wolę w sposób dostateczny, w tym również przez ujawnienie tej woli w postaci elektronicznej. Skoro oświadczenie (w formie tytułu przelewu) zostało złożone w terminie – to jest skuteczne.

W rozpoznawanej sprawie skarżący złożył w tytule przelewu oświadczenie woli, zgodnie z którym jego wpłatę należy zarachować na podatek liniowy. Interpretacja jego oświadczenia woli nie pozostawia wątpliwości, że dokonał wyboru formy opodatkowania w postaci 19% podatku liniowego. W innym przypadku nie deklarowałby i nie wpłacałby przecież zaliczek na PIT 36L.

Orzeczenia NSA nie traktowałbym jako pochwały niefrasobliwości. Osoby, które planują zmienić formę opodatkowania  raczej powinny trzymać się bardziej konwencjonalnych sposobów po to, aby unikać niepotrzebnych sporów. Niemniej jednak liberalne podejście NSA na pewno trzeba przywoływać jako ścieżkę ratunkową we wszystkich tych przypadkach, w których o zwykłym sposobie zgłaszania wyboru formy zapomniano.