Uchwały zaskarżymy do sądu arbitrażowego
Dotychczasowe przepisy postępowania cywilnego uniemożliwiały zaskarżenie uchwały do sądu arbitrażowego. Wspólnicy musieli skierować tego typu sprawy do sądu powszechnego. Na skutek nowelizacji kodeksu postępowania cywilnego od 8 września sprawa uległa jednak zmianie.
Na czym polega nowelizacja?
„Stare” przepisy procedury cywilnej pozwalały poddać pod arbitraż tylko te sprawy, w których możliwe było zawarcie ugody. Skargi na uchwały spółki miały jednak na celu ich uchylenie lub stwierdzenie nieważności przez sąd, przez co strony nie mogły swobodnie zawierać ugód w takich sprawach. W efekcie, rozpoznanie sprawy przez sąd polubowny również było wykluczone.
Znowelizowane przepisy k.p.c. zniosły kryterium „zdatności ugodowej” przy poddawaniu sporów o prawa majątkowe pod arbitraż. Obecnie wobec tego możliwe jest poddanie pod arbitraż skarg na uchwały spółki podejmowanie w sprawach majątkowych.
Jak poddać spór pod arbitraż?
Skierowanie sporów korporacyjnych do sądu polubownego wymaga zawarcia odpowiedniej klauzuli w umowie spółki (statucie) – tzw. zapisu na sąd polubowny. Spółki, które będą chciały poddać przyszłe skargi na uchwały pod arbitraż będą musiały dokonać stosownych zmian swoich aktów korporacyjnych.
Zapis powinien wskazywać kategorię spraw, których dotyczy (spory o uchylenie/stwierdzenie nieważności uchwał) oraz wskazywać sąd arbitrażowy właściwy do ich rozstrzygnięcia. Dodatkowo klauzula musi zawierać obowiązek ogłoszenia o wszczęciu postępowania w sposób wymagany dla ogłoszeń spółki najpóźniej w terminie miesiąca od dnia jego wszczęcia. Ogłoszenia może dokonać spółka jak i również skarżący.
Kogo wiąże zapis?
Zapis na sąd polubowny w sprawach skarg na uchwały spółek wiąże zarówno spółkę, jej wspólników jak i członków organów spółki (np. członków zarządu). Co więcej, sąd arbitrażowy, który będzie rozpoznawał sprawę o ważność lub uchylenie uchwały spółki, przejmie wszystkie sprawy wszczęte w odniesieniu do tej samej uchwały do wspólnego rozpoznania. Oznacza to, że ta sama sprawa nie będzie równolegle rozpatrywana w sądzie polubownym i sądzie powszechnym.
Czy warto?
Na dzień dzisiejszy sądy arbitrażowe są z reguły droższe od sądów powszechnych. Niemniej jednak, sądownictwo polubowne ma szereg zalet. Przede wszystkim rozstrzygnięcia najczęściej otrzymywane są znacznie szybciej, niż w przypadku sądów powszechnych. Istnieje także możliwość wyboru składu sądu wyspecjalizowanego w sprawach sporów korporacyjnych. Nie może także zapominać o rozwijającej się ofercie sądów elektronicznych, które rozpoznają sprawę „zdalnie”. Na koniec warto także pamiętać, że sądu polubowne mogą rozstrzygać spory w jednej instancji, bez możliwości wniesienia apelacji – jeżeli takiego środka nie przewiduje regulamin sądu.