Zła sytuacja przedsiębiorstwa, a uchwała o dalszym istnieniu spółki

Trudna sytuacja finansowa przedsiębiorstwa, to moment na zadanie przez Zarząd fundamentalnego pytania – co dalej? Nie jest to jednak wyłącznie sprawa Zarządu. Decyzja w kwestii zakończenia bytu firmy lub możliwych ścieżek jej restrukturyzacji należy w zasadniczej mierze do właścicieli spółki. Przepisy przewidują mechanizmy, które mają zapewnić wspólnikom i akcjonariuszom możliwość postanowienia o dalszych losach spółki.

Jeśli w spółce wystąpi strata przewyższającej sumę kapitałów zapasowego i rezerwowych oraz w spółce z o.o. – połowę kapitału zakładowego, a w spółce akcyjnej – jedną trzecią kapitału zakładowego, Zarząd zobowiązany jest do zwołania Zgromadzenia Wspólników/ Walnego Zgromadzenia, w celu podjęcia uchwały w sprawie dalszego istnienia spółki.

Chodzi o to, aby właściciele mieli świadomość kiepskiej kondycji spółki oraz możliwość zadecydowania, czy chcą kontynuować działalność, która nie ma zbyt dobrych wyników.

Nie ma znaczenia, kiedy i na jakiej podstawie Zarząd ustali taki stan rzeczy. Wcale nie musi to wynikać z rocznego sprawozdania. Kwestia ta nie musi być też przedmiotem oceny zwyczajnego zgromadzenia. Jeśli w czasie trwania roku obrotowego Zarząd stwierdzi, że nastąpiło przekroczenie kapitałów uzasadniające podjęcie uchwały, powinien zwołać zgromadzenie niezwłocznie.

Należy zwrócić uwagę, iż zaistniała strata nie obliguje Zgromadzenia Wspólników/ Walnego Zgromadzenia do rozwiązania Spółki. Wspólnicy mają powziąć uchwałę, czy w świetle aktualnej sytuacji Spółki uważają za wskazane kontynuować jej działalność, czy też nie. Najczęściej Wspólnicy mimo straty wygenerowanej przez Spółkę decydują, iż powinna ona nadal istnieć.

Oczywistym jest, iż utrzymywanie bytu spółki nie może odbywać się za wszelką cenę. Decyzja wspólników powinna być racjonalna i uwzględniać faktyczną możliwość poprawy sytuacji, interes wierzycieli i samej spółki.

Przepisy ustawy nie precyzują, jaka powinna być treść uchwały. Zasadniczo wystarczająca byłaby zatem lakoniczna uchwała, iż Zgromadzenie Wspólników/ Walne Zgromadzenie mimo zaistniałej straty postanawia o dalszym istnieniu Spółki.

Przedmiotem takiego Zgromadzenia często jest jednak analiza możliwych ścieżek poprawy kondycji przedsiębiorstwa. Wspólnicy mogą powierzyć Zarządowi opracowanie programu restrukturyzacji, określić jego kierunki, wskazać harmonogram prac oraz składania raportów przez Członków Zarządu. Na takim Zgromadzeniu możliwe jest również przyjęcie projektu naprawczego zaproponowanego przez Zarządu. Dla usprawnienia prac określone zadania mogą być również powierzone Radzie Nadzorczej. Wspólnicy mogą rozważyć również sposób dofinansowania spółki (np. poprzez dopłaty, podwyższenie kapitału, pozyskanie zewnętrznego finansowania).

Na koniec uwaga techniczna. Uchwała pozytywna – przewidująca utrzymanie spółki nie wymaga w spółce z o.o. szczególnej formy. Podejmowana jest tak, jak każda inna. Jeśli jednak wspólnicy zdecydują się rozwiązać spółkę, konieczne będzie udanie się do notariusza, bo ta decyzja wymaga już protokołu w formie aktu notarialnego. W spółce akcyjne jak zawsze protokołujemy z udziałem notariusza.