Fundacja rodzinna – uwaga na podatek od przychodów z budynków

Fundacja rodzinna, zgodnie z przewidywaniami, stała się popularną alternatywą organizacji i zarządzania majątkiem wśród przedsiębiorców, co związane jest m.in. z korzystnymi zasadami opodatkowania przychodów uzyskiwanych przez samą fundację, jak i jej fundatora i beneficjentów. Niestety, i w tym przypadku, w tej beczce miodu znaleźć można także podatkową łyżkę dziegciu.

Niższe stawki dla fundacji

Fundacja rodzinna jest to sprawny wehikuł mający na celu przede wszystkim zapewnienie sprawnego i bezpiecznego zarządzania majątkiem, czy sukcesji przedsiębiorstw rodzinnych. Bez wątpienia na popularność tego rozwiązania wpływają także zasady opodatkowania fundacji rodzinnej, jej fundatora oraz beneficjentów podatkami dochodowymi.

Mamy tu do czynienia bowiem z podmiotowym zwolnieniem z CIT, które podlega pewnemu ograniczeniu m.in. w zakresie przychodów z działalności gospodarczej prowadzonej przez fundację rodzinną. W tym przypadku stawka CIT jest nieco niższa niż standardowo i wynosi 15% w przypadku działalności gospodarczej dopuszczonej dla fundacji rodzinnej przez ustawę o fundacjach rodzinnych (w przypadku innych rodzajów działalności stawka CIT wynosi 25%). Fundator i beneficjenci fundacji rodzinnej mogą również liczyć obniżone stawki PIT.

Podatkowe pułapki

Brzmi dobrze? Oczywiście, że tak. Niemniej szczegółowa analiza przepisów o fundacji rodzinnej prowadzi do wniosku, że fundacje rodzinne, których majątek w dużej mierze składa się z nieruchomości (o wartości początkowej nie mniejszej niż 10 milionów zł), muszą zachować szczególną czujność w zakresie relacji pomiędzy CIT od przychodów wypracowanych przez fundację rodzinną z działalności gospodarczej, a podatkiem od przychodów z budynków, który został uregulowany na mocy art. 24b ustawy o CIT. Co istotne, podatek od przychodów z budynków obejmuje także fundacje rodzinne. Jednakże, w przypadku „zwykłego” podatnika CIT podatek od przychodów z budynków, który wynosi 0,035% od wartości początkowej budynków, powyżej kwoty 10 mln zł, podlega odliczeniu od zaliczki na CIT kalkulowany na ogólnych zasadach wynikających z art. 25 ustawy o CIT.

Nieruchomości a CIT

W przypadku fundacji rodzinnej przepisy w zakresie odliczania należnego podatku od przychodów z budynków od CIT kalkulowanego według stawki w wysokości 15% nie znajdą zastosowania. Związane jest to z faktem, iż podatek ten obliczany i rozliczany jest według innych zasad niż te ogólne określone w art. 25 ustawy o CIT (a tylko w takim przypadku stosuje się opisywane odliczenie). Powyższe potwierdza Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 28 marca 2024 r. o nr 0111-KDIB1-2.4010.3.2024.1.MK, w której możemy przeczytać, że w ustawie o CIT ,,w powyższym zakresie nie przewidziano możliwości pomniejszenia 15% podatku o podatek, o którym mowa w art. 24b ustawy o CIT.”

Trzeba także pamiętać, że podatek od przychodów z nieruchomości odnosi się do środka trwałego będącego budynkiem, który:

  1. stanowi własność albo współwłasność podatnika,
  2. został oddany w całości albo w części do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze,
  3. jest położony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Opisany powyżej stan prawny prowadzi do jedynej słusznej konkluzji. Mianowicie, w przypadku fundacji rodzinnych, których majątek składa się, bądź będzie składać się w dużej mierze z nieruchomości, konieczna jest analiza tychże nieruchomości (wartości, położenia, obecnego czy przyszłego przeznaczenia) oraz ich wpływ na efektywność podatkową fundacji rodzinnej.

W kontekście wykorzystywania nieruchomości przez fundację rodzinną, zachęcam także do zapoznania się z wpisem Fundacja Rodzinna inwestorem w nieruchomości? – Spółki z Górnej Półki (szgp.pl).

Autor: Michał Drozdyk – doradca podatkowy w SZiP TAX