Strata własna niestracona przy połączeniu?
Połączenie spółek nie zawsze pozbawia możliwości rozliczenia straty. Świeży wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach pokazuje w jakich okolicznościach spółka przejmująca będzie mogła rozliczyć stratę z lat ubiegłych. Staje on niejako w kontrze do surowego podejścia prezentowanego w KIS.
Rozliczanie strat po połączeniu
W styczniu 2021 r. wszedł w życie przepis, który istotnie ograniczył możliwość rozliczania straty podatkowej przez spółki przejmujące. Celem przepisu była walka z optymalizacją podatkową zmierzającą ku temu, aby straty poniesione przez jeden podmiot wykorzystać, do zmniejszenia dochodu wygenerowanego w zupełnie innej działalności. Teoretycznie przepis miał nie być wymierzony w reorganizacje przeprowadzane z realnych przyczyn biznesowych. Niestety jego interpretacja przez organy skarbowe często bywała bardzo restrykcyjna.
Zgodnie z omawianym przepisem prawo do rozliczania straty podatkowej traci spółka, która przejęła inną spółkę w wyniku czego przedmiot faktycznie prowadzonej przez podatnika podstawowej działalności gospodarczej po takim przejęciu lub nabyciu, w całości albo w części jest inny niż przedmiot faktycznie prowadzonej przez podatnika podstawowej działalności przed takim przejęciem lub nabyciem.
Przepis rozciąga się nie tylko na przejęcia sensu strcto, ale obejmuje również inne rodzaje reorganizacji. Dotknie on także spółki, które nabyły przedsiębiorstwo lub zorganizowaną część przedsiębiorstwa, w tym w drodze wkładu niepieniężnego, lub otrzymały wkład pieniężny, za który nabyły przedsiębiorstwo lub zorganizowaną część przedsiębiorstwa.
Walka o stratę
Clou problemu obejmuje rozumienie podstawowej działalności oraz tego, czy ulega ona zmianie w całości lub części. Na kanwie sprawy, która ostatecznie trafiła do WSA w Gliwicach Krajowa Informacja Skarbowa zajęła bardzo restrykcyjne podejście. W analizowanym przez KIS stanie faktycznym spółka spółka przejęła inne podmioty działające w tej samej branży prowadzącej w zasadzie analogiczną działalność. KIS uznał jednak, że skoro w toku połączenia dochodzi do jakiejkolwiek zmiany przedmiotu działalności to strata przepada.
7 lutego 2024 r. zapadł wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, który uchylił interpretację KIS. Wyrok nie jest jeszcze prawomocny i nie znamy jego pisemnego uzasadnienia. Niemniej jednak pokazuje on, że aptekarska dokładność organów skarbowych wypacza intencję jaka przyświecała analizowanemu przepisowi CIT. Jeżeli połączenie spółek nie prowadzi do zmiany obszaru, w którym spółka działa, a jedynie skutkuje rozszerzeniem przedmiotu w ramach dotychczasowej branży – to sankcji utraty praw do straty nie powinno się stosować.
Wyrok WSA daje nadzieję podmiotom, które uczestniczą w procesach reorganizacyjnych. Wiele tego typu przedsięwzięć jest niepotrzebnie wstrzymywane właśnie przez chęć rozliczenia strat z ubiegłych. Zmiana podejścia organów skarbowych „odblokowałaby” tego typu procesy i umożliwiła poprawę efektywności biznesowej grup kapitałowych