Blokada konta STIR dłużej i na rachunkach prywatnych

Ministerstwo Finansów chce wydłużenia blokady konta STIR do 96 godzin oraz możliwości stosowania wobec rachunków prywatnych jednoosobowych przedsiębiorców. Projekt nowelizacji ordynacji podatkowej przewiduje zwiększenie zakresu uprawnień przysługujących w ramach kontrowersyjnego systemu zabezpieczeń.

Blokada konta STIR

STIR to System Teleinformatyczny Izby Rozliczeniowej. Jest to narzędzie umożliwiające przetwarzanie danych pozyskiwanych z instytucji bankowych i SKOK. Dzięki STIR, Krajowa Administracja Skarbowa posiada dostęp do sporego zasobu danych o transakcjach finansowych. Poprzez STIR, KAS może prowadzić analizę maszynową celem monitorowania milionów transakcji pod kątem procederów przestępczych.

Stosunkowo niedawno Szef KAS uzyskał potężne narzędzie pozwalające na blokowanie kont firmowych podatnika – tzw. blokadę STIR. Dzięki temu mechanizmowi fiskus może zupełnie zablokować rachunek bankowy. Organy skarbowe powinny uruchamiać STIR wyłącznie, gdy analizy wykażą ryzyko wykorzystywania konta do celów związanych z wyłudzeniami skarbowymi.

STIR bardziej niebezpieczny

W niedawno opublikowanym projekcie zmian ordynacji podatkowej pojawiły się propozycje wzmocnienia systemu blokady STIR:

  • Po pierwsze, zaproponowano rozszerzenie „zasięgu rażenia” blokady STIR na innych dostawców usług płatniczych niż tylko banki i SKOKi.
  • Nadto czas trwania blokady STIR ma zostać wydłużony z 72 godzin do 96 godzin (4 dni).
  • Jeżeli nowelizacja utrzyma się w obecnym kształcie, blokadę STIR będzie można wykorzystać także wobec rachunków prywatnych należących do osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą.
  • Co więcej, nazwiska urzędników skarbowych biorących udział w procedurze blokady mają być utajniane. Fiskus ujawni te dane wyłącznie na żądanie sądu lub prokuratora, gdy stanie się to konieczne dla prowadzonego postępowania.

Mając na uwadze, że czynności realizowane w zakresie przeciwdziałania wykorzystywania sektora bankowego do wyłudzeń skarbowych, w tym do blokowania środków pieniężnych na rachunkach bankowych podmiotów kwalifikowanych lub wstrzymywania czynności są obarczone wysokim ryzykiem niebezpieczeństwa, np. nacisku grup przestępczych na pracowników realizujących zadania w zakresie przeciwdziałania wykorzystaniu sektora finansowego do wyłudzeń skarbowych, ze względu na ich szczególny charakter, zasadnym jest wyłączenie jawności osób zaangażowanych w realizację zadań.

Uzasadnienie projektu nowelizacji

Pakiet zmian potężnego narzędzia jakim jest blokada STIR uzasadniany jest potrzebą uszczelniania systemu. Niemniej jednak, stałą konsekwencją postępującego uszczelnienia jest coraz to szersza możliwość ingerencji organów skarbowych w nasze życie. Ochrona praw podatników jest szczególnie istotna w tych instrumentach, które uruchamiane są na zupełnie wstępnym etapie działania organów, niejako prewencyjnie. Pamiętajmy, że do zastosowania blokady STIR typowane są osoby w oparciu o badania algorytmiczne. Niewłaściwe uruchomienie blokady może prowadzić do utraty płynności i daleko idących konsekwencji dla podatnika.