Zakaz amortyzacji mieszkań niekonstytucyjny
Zakaz amortyzacji mieszkań narusza normę konstytucyjną – orzeka WSA w Łodzi. W ocenie Sądu wprowadzenie zakazu amortyzacji mieszkań oczywiście godzi w ochronę praw nabytych i interesów w toku. W takim wypadku WSA nie musiał kierować sprawy do Trybunału Konstytucyjnego.
Zakaz amortyzacji w Polskim Ładzie
Do jednej z kluczowych zmian wprowadzonych przepisami tzw. Polskiego Ładu należał zakaz amortyzacji budynków i lokali mieszkalnych. Zasadniczo zakaz wszedł w życie z mocą od 1 stycznia 2022 r. Niemniej jednak, w przypadku budynków i lokali nabytych lub wytworzonych przed tym dniem przewidziano dodatkowy, roczny okres amortyzacji aż do 31 grudnia 2022 r.
Nie wszyscy podatnicy przyjęli nowe przepisy w sposób bezkrytyczny. Przynajmniej w jednej sprawie wystąpiono z wnioskiem o interpretację indywidualną w sprawie tego, czy inwestycje poczynione przed nowelizacją przepisów mogą być amortyzowane dłużej, niż to wynika z nowego prawa. Organ wydał interpretację negatywną, ale na skutek skargi, sprawą zajął się Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi.
Ochrona praw nabytych
WSA zweryfikował przepisy polskiego ładu dot. amortyzacji mieszkań pod kątem ich zgodności z konstytucyjną zasadą ochrony praw nabytych i interesów w toku. W swojej analizie sąd przytoczył interpretację przepisów Konstytucji zastosowaną przez Trybunał Konstytucyjne w zbliżonej sprawie z 2015 r. Zgodnie z tą interpretacją, podatnicy którzy nabyli nieruchomości przed uchwaleniem przepisów nowelizujących, wprowadzili je do środków trwałych i rozpoczęli ich amortyzację podlegają ochronie praw nabytych. Sąd podkreślił, że nowe zasady powinny mieć zastosowanie wyłącznie do tych lokali mieszkalnych, które zostały nabyte lub wytworzone po 1 stycznia 2022 r. Podatnicy dokonując pewnych inwestycji w poprzednim stanie prawnym mieli prawo być przekonani, że będą mogli kontynuować odpisy amortyzacyjne aż do momentu zakończenia amortyzacji.
Wyrok nie jest prawomocny. Biorąc pod uwagę kontrowersyjność sprawy, z pewnością zostanie on zaskarżony do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Niemniej jednak sam fakt pojawienia się takiego wyroku pokazuje, że bój o amortyzację mieszkań nie został zakończony. Sprawa amortyzacji mieszkań budzi spore kontrowersje i skłania przedsiębiorców do szukania alternatywnych rozwiązań, o których pisałem tutaj.
Rozproszona kontrola konstytucyjna
Warto dodać, że organem, który w polskim porządku prawnym powinien zajmować się kontrolą konstytucyjności ustaw zasadniczo jest Trybunał Konstytucyjny. Niemniej jednak WSA w Łodzi w uzasadnieniu swojego wyroku przedstawił koncepcję, zgodnie z którą taka kontrola może następować z poziomu sądu wtedy, gdy naruszenie konstytucji jest oczywiste.
Zdaniem Sądu, obserwacja praktyki orzeczniczej obecnego TK, zwłaszcza w sprawach doniosłych społecznie uzasadnia przekonanie, że wszędzie tam, gdzie jest możliwe dokonanie oceny konstytucyjności przepisu ustawy bez zwracania się z pytaniem prawnym do TK, należy to uczynić
Uzasadnienie Wyroku WSA w Łodzi z 27.06.2023 r